Bitlis’te, başıboş bir köpeğin ısırdığı çocuğun kuduz virüsü nedeni ile 10 günlük yaşam mücadelesini kaybetmesi vicdanları sızlattı…
Sık sık kamusal alanlarda başıboş bir şekilde dolaşıp saldıran, kazalara neden olmaları ile gündem olan sokak hayvanları bu kez de yaydıkları kuduz virüsü tehlikesi ile gündeme geldi.
Ensonhaber.com Sağlık Yazarı Dr. Gülsüm Kartal, kuduz virüsünün ne olduğunu, hangi yöntemlerle yayıldığını ve ısırılma durumunda alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Bitlis de köpek ısırdıktan sonra kuduz hastalığından ölen çocuğun haberiyle sarsıldığını belirten Dr. Kartal, sokak köpeklerinin artmasıyla ve çeteleşmesiyle artan saldırılara dikkat çekti.
“En çok köpek ısırığı ile bulaşmaktadır”
“Hayvan saldırılarını daha sık görmeye başladık. Bunun bir sonucu olarak hepimizi çok üzen bu elim hadise meydana geldi.” diyen Dr. Kartal, açıklamalarında şu ifadelere yer verdi:
“Kuduz genellikle hayvanlardan insanlara geçen viral bir hastalıktır. Kuduz hastalığı ülkemizde en çok köpek ısırığı ile bulaşmaktadır. Fakat kuduz hastalığını bu hastalığa yakalanan birçok farklı hayvandan bulaşabilir. Tırmalama, bütünlüğü bozulmuş mukozanın yalanması gibi farklı yollarla bulaşabileceği gibi en önemli etken ısırıktır.
“Yutkunmada zorluk görülür ve sudan korkmaya neden olur”
Kuduz virüsü ilk olarak ısırılmanın gerçekleştiği dokuya gider. Bu dönemde aşı uygulanması faydalıdır. Daha sonra kuduz virüsleri sinir sistemine yayılır. Buradan da tükürük bezlerine geçen virüs tükürük salgısında da bulunur. Yutkunmada zorluk görülür ve sudan korkmaya neden olur.
“3-8 hafta arasında belirti verir”
Kuduz virüsü vücuda girdikten sonra genelde 3-8 hafta arasında belirti verir. Halsizlik, ateş, yara bölgesinde hassasiyet, duyu kaybı, kaşıntı, kişide sinirlilik, konsantrasyon kaybı, tükürük salgısının artması hastalığın son evrelerinde halüsinasyonlar, ışıktan ve sudan korkma, kasılmalar görülebilir. En sonunda komaya neden olur ve ölümcüldür.
“Kuduz riskli temaslar acil değil çok acildir”
Kuduz belirtiler görüldükten sonra ölümcüldür. Virüs ısırılmanın olduğu bölgelerdeyken, sinir sistemine geçmemişken aşılama yapılması gerekir. Yani kuduz riskli temaslar acil değil, çok acildir. Isırıklarda, ısırığın olduğu bölgede çok önemlidir. En riskli ısırılmalar baş- boyun bölgesindedir.”
Isırılan bölge su ve sabunla yıkanmalı
Dr. Kartal, kuduz virüsünden korunma yollarına ilişkin ise şu açıklamalarda bulundu:
“Hayvana dokunma veya besleme, sağlam derinin yalanması risk oluşturmaz. Tırmalama, ısırma, sağlam olmayan deriye salya bulaşması risk oluşturur. Alabileceğimiz ilk önlem çok basit görünmesine rağmen hayat kurtarabilecek olan bol sabunla ısırılan bölgenin yıkanmasıdır.
“Kuduzu bulaştırma evresine gelen hayvanlar 10 gün içerisinde ölürler”
Isıran hayvan son 1 yılda kuduz aşısı olduysa ve 10 gün boyunca gözlemlenebilirse ve bu sürenin sonunda ölmezse risk yoktur. Çünkü kuduzu bulaştırma evresine gelen hayvanlar 10 gün içerisinde ölürler.
Eğer bu şekilde bir durum yoksa kuduz aşısı ve duruma göre immunglobulin uygulaması yapılır. Aşılama programı Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği aralıklarla yapılır. Hayvan ısırıklarından sonra tetanoz aşısı uygulanması da gerekmektedir. Aşılar kuduz riskli temas sonrasında yapılabileceği gibi, kuduz riskli hayvanlar ile sık temas edenlere temas öncesi de yapılabilir.
“Şüpheli ısırık sonrası zaman ile yarışmaktayız”
Bu noktada önemli bir şeyi tekrar etmek istiyorum:
Şüpheli ısırık sonrası zaman ile yarışmaktayız. Eğer zamanında müdahale edilemez ise klinik belirtiler görüldükten sonra yapılabilecek etkin bir tedavi yoktur ve sonuç ölüm olmaktadır.
“Sahipsiz sokak hayvanları, halk sağlığı sorunudur”
Son olarak ülkemizde sahipsiz sokak hayvanlarının çokluğu önemli bir halk sağlığı sorunu olmuştur. Sokak köpeklerinin çokluğu ve sürüler halinde dolaşması insan sağlığını tehdit etmektedir. Hayvanseverlik ile çözülemeyecek boyutlara gelmiş olan bu sorunun acil bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.”
