CHP ve başörtüsü…
Hiç kurcalamasanız mı acaba?
Vakanüvis
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “başörtüsü için yasa teklifi”ne ilişkin açıklaması, kolayca tahmin edilebileceği gibi tartışmaları da beraberinde getirdi. Gayet doğal… Öncelikle CHP’nin çözmek için harekete geçtiği başörtüsü sorunu, AK Parti Hükümetlerinin aldığı kararlarla yaklaşık 10 yıldır sorun olmaktan çıktı.
Bu son tartışmanın asıl önemli nedeni ise Türkiye’de geçmişte ya da bugün neredeyse her “başörtüsü sorunu” konusu geçtiğinde CHP ve “CHP sosyolojisi”nin devrede olması. Zira, CHP’den söz etmeden “başörtüsü sorunu”ndan söz etmek mümkün değil. Başörtüsü, ne zaman kamuoyunda konu olduysa bu konunun yasakçı tarafında, CHP ya kurumsal olarak vardı ya da “CHP’nin arka bahçesi” konumundaki çevreler pozisyonunu aldı.
Zaten bu çevrelerden pek çok isim de politikaya atıldığında siyaset yapmak için CHP’yi seçti, seçiyor.
“Başörtüsü sorunu” değil, “CHP’deki başörtüsü sorunu”
Avukat Fatma Benli’nin Mazlum-Der için 2011 yılında kaleme aldığı 310 sayfalık “1964-2011 Türkiye’de ve Dünyada Başörtüsü Yasağı Kronolojisi”, CHP’nin başörtüsü, bir başka ifadeyle inanç özgürlüğü ve sair temel insan hak ve hürriyetleri konusunda nasıl da “haşin” bir tutum sergilediğini, bunu yıllara sari adeta kurumsal bir duruş haline getirdiğini ortaya koyuyor.
Basın üzerinden yapılan derleme o kadar ayrıntılı ve ibretamiz ki, yorum yapmaya, bağlantı cümleleri kurmaya gerek bile kalmıyor. Art arda gelen haberler; toplamda ülkede bir “başörtüsü sorunu”na değil, “CHP’deki başörtüsü sorunu”nun varlığına işaret ediyor.
İşte, CHP’nin yıllar yıllar boyu hız kesmeyen başörtüsüyle olan problemli ilişkisinden seçmeler…
Yıl 1978… CHP’li bakanlardan peş peşe başörtüsü yasakları
CHP’li Milli Eğitim Bakanı döneminde, 1977-78 eğitim yılında açılan Sakarya Kız İmam-Hatip Okulu yönetimi, okula başörtülü devam etmek isteyen 215 öğrenciyi disipline verdi.
1978 yılında CHP Hükümeti’nin Çalışma Bakanlığı, resmî bir yazıyla kadın memurların başörtüsü örtmelerini yasakladı.
8 Aralık 1978 tarih ve 52 Nolu Genelge ile de Çalışma Bakanlığı’nda alınan karar kamu hizmetinde çalışan bütün kadın memurlar için geçerli hale getirildi. Bu genelge ile ayrıca erkeklerin sakal, uzun saç ve kravatsız işe gelmeleri de yasaklandı.
CHP Kadın Kolları Başkanı: Türban, Refah Partisi’nin şeriat üniforması
CHP Kadın Kolları, Türk Kadınlar Birliği, Türk Hukukçu Kadınlar Derneği ve Atatürkçü Düşünce Derneği üyesi kadınlar, RP’nin türbanı yasallaştırma girişimlerini protesto ettiler.
CHP Kadın Kolları Genel Başkanı Güldal Okuducu, RP’nin türbanı bir tür şeriat üniforması olarak gördüğünü belirterek, “Bütün Türkiye bunun masum bir inanç örtünmesi olmadığını çok iyi bilmelidir” dedi. 5 Şubat 1997
Baykal, “çarşafa, türbana, şeriata hayır mitingi”nde
“Şeriata Karşı Kadın Yürüyüşü” Ankara’da on binlerce kadının katılımıyla yapıldı. 50’ye yakın demokratik kitle örgütünün katılımıyla gerçekleştirilen eyleme, aralarında CHP’li TBMM Başkanvekili Uluç Gürkan ve CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın da bulunduğu çok sayıda erkek de destek verdi. 5 Mart 1997
CHP: Türban yasaklansın, İHL’lerin orta kısmı kapansın
ANAP, DYP, DSP ve CHP’li milletvekilleri tarafından TBMM Başkanlığı’na verilen ortak önergede, aralarında okullarda başörtüsü yasağını getiren, İmam Hatip Okullarının orta kısmının kapatılmasını öngören hükümlerin de yer aldığı MGK kararlarının yasayla düzenlenmesi istendi.
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ise kadın kuruluşlarını kabulü sırasında yaptığı konuşmada, türbana ilişkin düzenlemeler başta olmak üzere kamusal alanın her noktasında laik, demokratik cumhuriyete sahip çıkılmasını istedi. 16 Mayıs 1997
Başörtüsü mağdurları CHP’ye kabul edilmedi
“Sarık avı”nda 81 kişi hakkında işlem yapıldı. ANAP, DSP ve CHP Grup Başkanvekilleri, Başbakan Necmettin Erbakan ve hükümet hakkında laiklik karşıtı uygulamalar nedeniyle gensoru açılmasına ilişkin ortak önerge verdi.
Gensoru önergesinin gündeme alınması, TBMM Genel Kurulu’nda 265 kabul oyuna karşılık 271 oyla reddedildi. 25 Haziran 1998 AK Parti’nin başörtüsü yasağını kaldırma çalışmalarına direnen kamu kuruluşlarındaki kimi yöneticiler ile bazı üniversite rektörlerinin uygulamalarını şikâyet etmek üzere TBMM’ye gelen başörtüsü mağdurları CHP Grup Başkanlığı tarafından içeri alınmadı. 8 Mart 2007
CHP Kadın Kolları Başkanı: Türban laikliğe meydan okumadır
Denizli’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarında çerçevesinde, Denizli Belediyesi Yerel Gündem 21 Kadın Meclisi’nin başörtülü üyesi Hülya İlem’in Atatürk Anıtı’na çelenk koymasına, CHP Kadın Kolları Başkanı Zeliha Yaşatürk tepki gösterdi.
Yaşatürk, yapılanın laikliğe meydan okumak olduğunu ileri sürerek, kadın derneklerini protestoya davet etti. Dernek temsilcilerinin olumsuz yanıt vermesi üzerine, CHP’li kadınlar töreni terk etti. 7 Mayıs 2007
Danıştay’ın örtü yasağına ilk destek CHP’den
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın ardından Danıştay’dan gelen türbanla ilgili açıklamaya CHP’den destek geldi. CHP Grup Başkanvekili Hakkı Süha Okay, Danıştay Başkanlar Kurulunca yapılan açıklamayı “kurumsal ve demokratik bir refleks” olarak değerlendirirken, “Danıştay’ın tespitleri sağlıklı ve doğrudur” dedi.
CHP Grup Başkanvekili Hakkı Süha Okay, Danıştay’ın türbanla ilgili açıklaması konusunda Danıştay’ın “türbanla ilgili girişimler toplumsal barışı zedeler” şeklindeki açıklamasının yerinde ve sağlıklı olduğunu söyledi. 18 Ocak 2008
CHP Milletvekili Arıtman: “Sümerler’de fahişeler örtünmüş”
CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, türbanlılara çağrıda bulundu. Arıtman, “Örtülerinizi atın, özgürleşin” dedi. Arıtman, “Gelin bu türban esaretinden, erkek egemenliğinden kurtulalım. Bizim üzerimizden siyaset yapmalarına engel olalım ve onlara ‘yeter artık’ diyelim.” diye konuştu.
Arıtman, şunları söyledi:
“Örtünme Sümerlere, Asurlara kadar dayanıyor. Sümerlerde fahişeler örtünmüş, Asurlarda evli kadınlar örtünmüş. Örtünme Mezopotamya’da da var, bütün semavi dinlerde de. Arap toplumunda da Cahiliye döneminde kadın örtünmüş. Örtünmek İslamiyet’le ortaya çıkmış bir şey değil.” 19 Ocak 2008
CHP başörtüsünün yasaklanması için yargıya gidiyor
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün üniversitelerde başörtüsü serbestliği tanıyan Anayasa değişikliğini onaylamasının ardından, gözler daha önce değişikliği iptal için Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağını açıklayan CHP’ye çevrildi.
CHP Grup Başkanvekili Hakkı Süha Okay, en geç çarşamba gününe kadar Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapacaklarını açıkladı.
CHP Grup Başkanvekili Okay, CHP’nin iptal başvurusunda “değişikliğin yok sayılması” ile “yürürlüğünün durdurulması” taleplerinin yer alacağını söyledi. 24 Şubat 2008
CHP’li Öymen: Türban, Nazilerin faşist gömleği gibi
CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, dinin siyasi yaşama sızması halinde Türk demokrasisinin var olamayacağını söyledi.
Onur Öymen, türbanı, Alman Nazileri’nin kahverengi gömleği ve İtalyan faşistlerinin kara gömleğine benzetti. Siyasette dinin yerinin olamayacağını savunan Öymen, “Ilımlı İslam” söylemine de değinerek,”Ne demek ılımlı İslam? Light Cola veya yarım hamilelik gibi bir şey” dedi. 5 Haziran 2008
CHP’li Meclis Üyesinden başörtülü gazeteciye: “Göz zevkimi bozuyorsun”
Kırşehir Belediyesi’nin CHP’li Meclis Üyesi Saadet Balcı, belediye meclis toplantısını takip etmek üzere salona gelen Kırşehir Çınar Gazetesi’nin başörtülü muhabiri Fatma Alkan’a “Göz zevkimi bozuyorsun, çık dışarı” diyerek hakaret etti.
CHP’li Balcı, Fatma Alkan’ın konuyu yargıya taşımasının ardından 135 gün hapis cezası aldı. 5 Haziran 2008
Anayasa Mahkemesi CHP’nin talebine uydu
Başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinin “iptali veya yok hükmünde kabul edilmesi ve yürürlüğünün durdurulması” istemiyle açılan dava bugün görüşüldü.
Anayasa Mahkemesi düzenlemeyi iptal etti. Anayasa Mahkemesi, CHP’nin talebine uyarak, Meclis’in 411 oyla kabul ettiği anayasa değişikliğini şekil yerine esastan görüşerek 9’a karşı 2 oyçokluğuyla düzenlemeyi iptal etti. 2 Mart 2009
Çarşaflı CHP’li, CHP’lilerden dayak yedi
Bağcılar`da Kemal Kılıçdaroğlu`nun seçim gezisinde, CHP`liler tarafından “AK Partili sanıldığı” için dövülen ve küfredilen 65 yaşındaki çarşaflı Kıymet Özgür CHP üyesi çıktı.
CHP’li Kılıçdaroğlu’nun Bağcılar`daki seçim gezisinde çarşaf skandalı yaşandı. Seçim otobüsüne binip Kılıçdaroğlu ile görüşmek isteyen çarşaflı kadın, bir süre sonra partililerce zorla aşağıya indirildi.
Yaşlı kadın önce sözlü sataşmalara maruz kaldı, ardından tartaklandı, son olarak da küfürler edilerek çarşafı açıldı. Olayla ilgili konuşan Kıymet Özgür, “Onbeş senedir CHP’liyim. Üç defa da aday oldum. Bize sürekli açılım sunuyorlar ama işte açılımlarda ne kadar samimi olduklarını kamuoyu da görmüş oldu. Ben partiliyim. İşte üyelik kartım. Ama onlar bırakın saygıyı, çarşafımı yırttılar, beni tartakladılar.” dedi. 13 Nisan 2009
CHP’li üyelerden başörtülü üyelere zorbalık
Belediye Meclisinde başörtüsü sorunu yaşandı. CHP’li üyeler Samsun’un İlkadım ilçesindeki ilk meclis toplantısında başörtüsü tartışması çıkardılar. CHP’nin meclis üyesi Engin Abdik, toplantıya başörtüsüyle gelen AK Parti meclis üyesi Muradiye Ergin’e tepki gösterdi.
Bursa İznik Belediye Meclisi’nde de meclisin tek kadın üyesi olan AK Partili Zeliha Peşte, başörtüsüyle oturumlara katıldığı gerekçesiyle CHP’nin önerge vermesi üzerine istifa etti. Geçen günlerde yapılan Meclis toplantısında CHP’li üyeler, Zeliha Peşte hakkında, “kamusal alanda türbanla oturduğu” gerekçesiyle soru önergesi vermişti. Bunun üzerine Peşte, “Gerekirse Meclis üyeliğinden istifa ederim. Ben hukuk fakültesini de bu yüzden bıraktım” diyerek üyelikten istifa etti.
İstanbul Beykoz Belediye Meclisi’nde AK Partili üye Neslihan Aydos’un başörtülü olarak meclis toplantısına katılmasını istemeyen CHP’li üyeler, durumu protesto ederek meclisi terk etti. CHP Grup Başkanvekili Naci Candaş ise Neslihan Aydos ile ilgili önerge verdi. 5 Ekim 2009
CHP’li Gürpınar Belediyesi: Başörtüsünde bone olana nikâh yok
Belediye, nikâh dairesini de kamusal alana soktu. Kadınların başörtüsünün altına taktığı boneyi “devrim kanunlarına aykırı” bulan Cumhuriyet Halk Partili başkan, beldede boneli kızların fotoğraflarını uygun bulmayarak nikâh kıydırmıyor.
Denizli’nin Çivril ilçesine bağlı Gürpınar Belediyesi evlendirme memurluğu, başörtüsünün altına takılan boneli fotoğraflı evlenme müracaatlarını, “yönetmeliğe uygun değil” diyerek kabul etmiyor. 29 Ekim 2009
CHP’li vekilden Emine Erdoğan ve Hayrunisa Gül için suç duyurusu
Avrupa Türkiye Cumhuriyet Kadınları Derneği, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün eşi Hayrünnisa Gül, Başbakan Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ile diğer başörtülü bakan eşleri hakkında suç duyurusunda bulundu.
Dernek üyesi CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman tarafından basına dağıtılan suç duyurusu dilekçesinde, Hayrünnisa Gül, Emine Erdoğan ve diğer başörtülü bakan eşlerinin Türkiye’yi temsilen gittikleri yurtdışı gezilerinde, “kıyafet yasası”na uymadıkları iddia edildi.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletilen suç duyurusu dilekçesinde “Adı geçen kişiler, çağdaş Türk kadını görünümünden çok uzak, tam tersi bir tutum sergileyerek Türkiye’nin tüm İslam ülkelerinden bile geride olduğu imajını veriyor. Sizlerin Türk kadınını temsil etmediğinizi bir kez daha vurgulayarak artık Mustafa Kemal Atatürk Cumhuriyetinin laik, çağdaş Türk kadınları olarak cumhuriyet savcılarını göreve davet ediyor ve suç duyurusunda bulunuyoruz.” denildi. 3 Mart 2010
Mersin’de CHP’li kadınlardan çarşaf yırtma eylemi
Etkinlikte buluşan kadınlar, daha önceden üzerlerine geçirdikleri çarşafları birer birer yırtarak çıkardılar. Bazı kadınlar çarşaf yırtmada birbirlerine yardım ettiler.
3 Mart 2010 CHP’li İzmir Belediyesi başörtülü öğrenciler indirim uygulamıyor
CHP’li İzmir Büyükşehir Belediyesi, başörtüsü yasağını genişleten bir uygulamaya imza attı. Belediye, otobüslerinden indirimli yararlanmayı sağlayan öğrenci ve öğretmen kartlarıyla ilgili olarak aldığı kararda, başörtülü fotoğraf verenlerin başvurusunun kabul edilmemesini hükme bağladı. 1 Temmuz 2010
Kılıçdaroğlu’ndan tekzip: “Kızlar üniversiteye türbanlı girecek” demedim
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Radikal’in manşetinde yer alan “Kızlar üniversiteye türbanlı girecek” ifadesinin kendisine ait olmadığını söyledi.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Radikal’in bugünkü manşetinde yer alan “Kızlar üniversiteye türbanla girecek” haberiyle ilgili olarak bir açıklama yaptı. Kılıçdaroğlu, “Gazetede ayrıntılı olarak yer alan sorular ve bu sorulara verilen yanıtlardan da açıkça görüleceği gibi tarafımdan ’Kızlar üniversiteye türbanla gidecek’ ifadesi kullanılmamıştır” dedi.
CHP Genel Merkezi de bir açıklama yaparak, Genel Başkanları Kemal Kılıçdaroğlu’nun gazeteye verdiği demeçte böyle bir ifadesinin bulunmadığını ifade etti. 2 Eylül 2010
CHP’den başörtülülere rahibe benzetmesi
CHP’nin referandum için İstanbul’da astığı afişlerde Müslüman kadınların tesettürü, rahibe kıyafetine benzetildi.
CHP’nin 12 Eylül’deki halkoylamasına yönelik billboardlara astığı afişler, vatandaşların tepkisini çekti. “AKP’nin Hazırladığı Anayasa Paketine Neden Evet?” başlıklı bölümde “Müslüman kadınların rahibe gibi örtünmesi için Evet…” ifadesine yer verildi.
CHP’li Antalya Belediyesi’nin “gayrı resmi” yayın organındaki skandal yazı sahipsiz kaldı. Belediye dergiyi, yazı sahibi CHP’li vekil de yazısını sahiplenmedi.
CHP’li Antalya Belediyesi’nin “gayr-i resmi” yayın organı olduğu belirtilen Kaktüs dergisinde yer alan “Müslüman kadınların rahibe gibi giyinmesi için evet” ifadelerinin, Konyaaltı İl Genel Meclisinin CHP’li üyesi Gülay Bolatan’a ait olduğu ortaya çıktı. 13 Eylül 2010
CHP’liler referandumda okul okul gezip başörtülülere zorluk çıkarttı
Referandum oylaması başlamadan sadece saatler önce sandıkların kurulduğu yerleri kamusal alan ilan eden Yüksek Seçim Kurulu, başörtülülerin görev yapmasını engelledi. YSK’nın kararında, “Siyasi partiler tarafından isimleri bildirilen sandık kurulu üyelerinin, sandık alanının kamusal alan olması ve sandık kurullarında görev alacak olanların da hizmet verme konumunda bulunmaları nedeniyle sınırları yasalarla ve yargı kararıyla çizilmiş bulunan kılık kıyafet ölçülerine uymaları gerekir.” denildi.
Bu karar sebebiyle İzmir’de birçok sandık görevlisinin görev yapmasına izin verilmedi. CHP’liler, okul okul gezip tesettürlü görevlilere zorluk çıkartıp, şikâyette bulundu. 9 Kasım 2010
Kılıçdaroğlu: Türban, çuldur, 1 metrekarelik bez parçasıdır
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, yıllar önce Cem TV’de katıldığı bir programda, başörtüsü için “Türban çuldur, türban bir metrekarelik bez barçasıdır” ifadelerini kullanmıştı.
Kılıçdaroğlu, geçmiş yıllarda attığı bir tweette de şu ifadelere yer vermişti:
“Sonunda ilkokulda başörtüsü de olacak. Döndük yine ilk noktaya çağdaşlık ödülü alındı kafa yine aynı kafa :)” 11 Kasım 2010
CHP’liler şikâyet edince Saadet’in sandık görevlileri dışarı çıkartıldı
Avcılar Abdulkadir Uztürk İlköğretim Okulu’nda sabah saat 8.00’de başlayan seçim işlemleri normal seyrinde ilerlerken, saat 09.45 sularında 1372, 1383 ve 1389 nolu sandıklarda görevli AK Partili üyelerin başörtülü olduklarını gören CHP sandık görevlileri, önce başörtülüleri dışarı çıkarmak istedi. Sonuç alamayan yasakçı görevliler, bu kez tutanak tutup Avcılar İlçe Seçim Kurulu’na başvurdu.
Kurul da sandık görevlilerinin başörtülü olarak görev yapamayacakları doğrultusunda karar verdi. Sinop Gerze’de AK Parti, MHP ve Saadet Partisi tarafından görevlendirilen 9 sandık görevlisi, başörtülü oldukları gerekçesiyle İlçe Seçim Kurulu tarafından görevinden alındı. Görevden alma, CHP’li sandık görevlilerinin şikâyeti üzerine gerçekleşti. 15 Haziran 2011
